მსოფლიო ფეხბურთის შეჯამება 2024 – თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ფეხბურთის ენთუზიასტებისთვის, განსაკუთრებით ქართველი გულშემატკივრებისთვის, 2024 წარმატებული და სიახლეებით სავსე წელი გამოდგა – სანახაობრივი ევროპის ჩემპიონატი, ჩემპიონთა ლიგა ტრადიციული გამარჯვებულით, ოქროს ბურთის საკამათო გამარჯვებული და დაძაბული შიდა ჩემპიონატები.
EURO 2024 – საქართველოს პირველი გამოცდილება და დამსახურებული გამარჯვებული
რა თქმა უნდა, წლის შეჯამებას EURO 2024-ით ვიწყებთ. გერმანიაში ჩატარებულ ევროპის ჩემპიონატზე დებიუტანტმა საქართველომ კვარაცხელიასა და მიქაუტაძის გოლებით პორტუგალიის ნაკრების დამარცხება (2-0) და ჯგუფიდან გასვლა მოახერხა, თუმცა მერვედფინალში ესპანეთის ნაკრებთან დამარცხდა, რომელიც საბოლოოდ ტურნირის გამარჯვებული გახდა.
EURO 2024-ზესაქართველოსთვის ჯგუფიდან გასვლა ერთადერთი პოზიტივი არ ყოფილა – ნაკრების ცენტრალური თავდამსხმელი, გიორგი მიქაუტაძე სამი გოლით ჰარი კეინთან, ჯამალ მუსიალასთან, კოდი გაკპოსთან, ივან შრანცთან და დანი ოლმოსთან ერთად ტურნირის საუკეთესო თანაბომბარდირი გახდა.
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ტურნირის გამარჯვებული ესპანეთი გახდა – მათ დაძაბულ ფინალში ინგლისის დამარცხება (2-1) მოახერხეს და კონტინენტის პირველობა მეოთხედ იზეიმეს. ევროპის ჩემპიონატის საუკეთესო მოთამაშედ როდრი (ესპანეთი), ხოლო საუკეთესო ახალგაზრდა მოთამაშედ, ლამინ იამალი (ესპანეთი) დასახელდნენ. ტურნირის ტრიუმფით დასრულებით, ესპანეთი ერთადერთი გუნდი გახდა, რომელმაც ერთ ტურნირზე შვიდივე მატჩის მოგება პენალტების სერიის გარეშე შეძლო.
ამასთან, ხაზგასასმელია, რომ პორტუგალიის ნაკრების 41 წლის მცველი, პეპე ევროპის ჩემპიონატების ისტორიაში ყველაზე ხანდაზმული მოთამაშე გახდა, ხოლო მისმა თანამემამულე კრიშტიანუ რონალდუმ მე-6 ევროზე ითამაშა, რაც ასევე რეკორდული მაჩვენებელია.
EURO 2024 ევროპის ჩემპიონატების ისტორიაში ყველაზე სწრაფი გოლიც ვიხილეთ – ალბანელმა, ნედიმ ბაირამიმ იტალიის ნაკრების კარში გოლი თამაშის დაწყებიდან 23 წამში გაიტანა.
ოქროს ბურთი 2024 – წლის მთავარი ინდივიდუალური ჯილდო
უცხოურ მედიაში გავრცელებული ინფორმაციით, ოქროს ბურთს რეალ მადრიდის საუკეთესო ფეხბურთელი, ვინისიუსი იგებდა, თუმცა ცერემონიის დაწყებამდე ცოტა ხნით ადრე ცნობილი გახდა, რომ ის როდრის გადაეცემოდა. საბოლოოდ, პლანეტის საუკეთესო ფეხბურთელი როდრი გახდა. მიუხედავად იმისა, რომ ესპანელი ნახევარმცველი, ევროპის ჩემპიონატისა და პრემიერ ლიგის გამარჯვებული ტრავმირებული იყო, ცერემონიასაც დაესწრო და კუთვნილი ჯილდოც მიიღო.
საუკეთესო ქალი ფეხბურთელი აიტანა ბონმატი გახდა. მან პრესტიჟული ჯილდოს მოგება ზედიზედ მეორედ მოახერხა და ამით ესპანელმა ვარსკვლავმა ალესია პუტეიასის შედეგი გაიმეორა. საინტერესოა, რომ მე-2 და მე-3 ადგილებზეც ბარსელონას ფეხბურთელები კაროლინ გრემ ჰანსენი და სალმა პარალუელო გავიდნენ.
კაცთა ფეხბურთის სეზონის საუკეთესო მწვრთნელი კარლო ანჩელოტი გახდა. მისი მთავარი კონკურენტი ლვერკუზენის მთავარი მწვრთნელი, ჩაბი ალონსო იყო, რომელმაც გუნდს გერმანიის ჩემპიონატი მარცხის გარეშე მოაგებინა, თუმცა სეზონი დაუმარცხებლად მაინც ვერ ჩაამთავრა, ჯანპიერო გასპერინის ატალანტამ ადემოლა ლუკმენის სახით ფარმაცევტებს პანაცეა მოუვლინა და ევროპა ლიგის ფინალში სეზონის პირველი მარცხი აგემა.
უნდა ითქვას ისიც, რომ საუკეთესო მეკარის ჯილდოზე წარდგენილი იყო გიორგი მამარდაშვილი. საქართველოს ეროვნული გუნდის მეკარე ყველაზე ახალგაზრდა იყო ნომინანტებს შორის. ქართველი ხუთ საბოლოო ნომინანტს შორის ვერ მოხვდა და საბოლოოდ 10 მეკარეს შორის მე-7 ადგილი დაიკავა. ლევ იაშინის ჯილდო ზედიზედ მეორედ ემილიანო მარტინესმა მოიგო.
სეზონის საუკეთესო ახალგაზრდა ფეხბურთელი ლამინ იამალი გახდა. ბარსელონასა და ესპანეთის ნაკრების შემტევს საუცხოო სეზონი ჰქონდა.
მსოფლიო ფეხბურთის შეჯამება 2024 – TOP 5
ლალიგა მადრიდის რეალმა დამაჯერებლად მოიგო, სამეფო კლუბისთვის ეს კი უკვე 36-ე ტიტული იყო ესპანეთის ჩემპიონატისა. მათ მეორეადგილოსან ბარსელონას 10 ქულით გაასწრეს. რეალმა სეზონის წინ დიდი ტრანსფერები ვერ გააკეთა, ყველა ელოდა კილიან მბაპეს, მაგრამ მბაპე 2023/24 სეზონში პარიზში დარჩა. მიუხედავად ამისა, რეალმა მაინც შეძლო, როგორც ლალიგის, ისე ჩემპიონთა ლიგის მოგება.
დაუვიწყარი წელი ჰქონდა ჩაბი ალონსოს ლევერკუზენს, რომელმაც ბუნდესლიგა დაუმარცხებლად, 28 მოგებითა და 8 ფრით, ისტორიაში პირველად მოიგო. მიუნხენის ბაიერნის ჰეგემონიის დასრულებით, რომელიც გერმანიის ჩემპიონატს ზედიზედ 12-ჯერ იგებდა, ლევერკუზენი ბუნდესლიგის ისტორიაში მე-13 განსხვავებული ჩემპიონი გახდა. ალონსოს შეგირდებმა მეორეადგილოსან ბაიერნს ჩემპიონატი 17-ქულიანი სხვაობით მოუგეს.
ყველაზე დრამატული რბოლა მაინც ინგლისში შედგა, პრემიერ-ლიგის ტიტულისთვის – გვარდიოლას მანჩესტერ სიტიმ საკუთარი “შეგირდის’. მიკელ არტეტას არსენალს სატურნირო ცხრილში მხოლოდ 2 ქულით გაასწრო. სიტიმ ზედიზედ მეოთხე ტიტული მოიგო და გახდა პირველი გუნდი, რომელმაც ეს მოახერხა. საინტერესოა, რომ სეზონის განმავლობაში რეკორდული 1246 გოლი გავიდა (საშუალოდ 3,28 მატჩში).
Seria A-ს გამარჯვებული მილანის ინტერი გახდა, რომელმაც იტალიის ჩემპიონატი მეოცედ მოიგო. სიმონე ინძაგის გუნდმა 94 ქულის მოგროვება მოახერხა და მეორადგილოსან მილანს 19 ქულით გაასწრო.
ფრანგული ლიგა 1 პარი სენ ჟერმენმა მოიგო – მათ მონაკოს 9 ქულით გაასწრეს. ეს ლიგა 1-ში ბოლო თორმეტ სეზონში კლუბის მეათე ტიტული აღმოჩნდა.
მსოფლიო ფეხბურთის შეჯამება 2024 – კოპა ამერიკა
2024 წლის ზაფხული ფეხბურთის და სპორტის მოყვარულებისთვის იდეალური აღმოჩნდა – კოპა ამერიკის დაწყების პარალელურად ფეხბურთი 24-საათიან რეჟიმზე გადავიდა. გათამაშებას ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ისტორიაში მეორედ უმასპინძლა. ეს მასპინძლობა კი ერთგვარი რეპეტეცია იყო მოახლოებული მსოფლიო ჩემპიონატისთვის. შესაბამისად, საორგანიზაციო მხრივ, კონმებოლს კონკაქაფიც ეხმარებოდა. წინა ჯერზე, ამერიკამ 2016 წელს საიუბილეო, სენტენარიოს უმასპინძლა.
ტურნირის გამარჯვეული არგენტინის ნაკრები გახდა, რომელმაც ფლორიდაში, ჰარდ როკის სტადიონზე, დამატებით დროში კოლუმბია 1-0 დაამარცხა და კოპა ამერიკა ზედიზედ მეორედ მოიგო. არგენტინისთვის ეს რეკორდული მეთექვსმეტე ტიტული აღმოჩნდა.
ტურნირის საუკეთესო ფეხბურთელად ხამეს როდრიგესი დასახელდა, ოქროს ბუცს ლაუტარო მარტინესი, ხოლო ოქროს ხელთათმანს ემილიანო მარტინესი დაეუფლა.
მსოფლიო ფეხბურთის შეჯამება 2024 – აფრიკის თასი 2024
აფრიკის ტრადიციული თასის გათამაშება კოტ დ’ივუარის გამარჯვებით დასრულდა. სანაკრებო ტურნირებს შორის პირველი ქრონოლოგიურად სწორედ აფრიკის კონტინენტის გათამაშება იყო.
მართალია, საკლუბო დონეზე რამდენიმე გამორჩეული ფეხბურთელი ამ გათამაშებისას დაშავდა, თუმცა მეტწილად ტურნირმა მაყურებელს კარგი ჰაილაითები შესთავაზა.
ფინალში კოტ დ’ივუარმა ნიგერია დაამარცხა. მასპინძელთა მხრიდან გამორჩეული სიმონ ადინგრა იყო. ის ტურნირის საუკეთესო ახალგაზრდა ფეხბურთელიც გახდა.
მე-3 ადგილი სამხრეთ აფრიკამ დაიკავა, ხოლო მე-4 პოზიციაზე კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის გუნდი გავიდა.
ბომბარდირი ეკვატორული გვინეის შემტევი ემილიო ნსუე გახდა. ტურნირი საუკეთესო ფეხბურთელად კი ნიგერიელი უილიამ ტროოსტ ეკონგი დასახელდა.
მსოფლიო ფეხბურთის შეჯამება 2024 – ოლიმპიადა
საფეხბურთო ტურნირი ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე 2024 წლის 24 ივლისიდან 10 აგვისტოს ჩათვლით საფრანგეთში მიმდინარეობდა. კაცებს შორის ტურნირის გამარჯვებული ესპანეთი გახდა, რომელმაც ლეგენდარული ტიერი ანრის მიერ გაწვრთნილი საფრანგეთი, დრამატულ და სანახაობრიც მატჩში, ანგარიშით 5-3 დაამარცხა. ტურნირის საუკეთესო ბომბარდირი მაროკოელი სუფიანე რაჰიმი გახდა, რომელმაც 8 გოლის გატანა მოახერხა.
ჩემპიონთა ლიგა – ტრადიციული გამარჯვებულით
2023–24 უეფას ჩემპიონთა ლიგა ევროპის უმაღლესი საკლუბო საფეხბურთო ტურნირის რიგით 69-ე სეზონი იყო. საინტერესო, სანახაობრივი და დაძაბული დაპირისპირებების შემდეგ, კვლავ ტრადიციული გამარჯვებული ვიხილეთ – მადრიდის რეალმა დორტმუნდის ბორუსია ფინალში, რომელიც უემბლის სტადიონზე გაიმართა, 2-0 დაამარცხა.
2023-2024 სეზონის ჩემპიონთა ლიგა 32-გუნდიანი ფორმატით ჩატარებული ბოლო სეზონი იყო. ბოლო ჩემპიონთა ლიგა იყო ასევე ლეგენდარული გერმანელი ფეხბურთელისთვის, ტონი კროოსისთვის, რომელმაც კარიერის დასრულების წინ კიდევ ერთი ტიტული მოიგო.
დიდი ალბათობით, კროოსი ერთადერთი გერმანელი არ არის, რომელმაც ჩემპიონთა ლიგაზე უკანასკნელი თამაში ჩაატარა – დორტმუნდის ბორუსიას ლეგენდას, მარკო როისს კარიერა არ დაუსრულებია, თუმცა ახლა აშშ-ში, ლოს ანჯელეს გალაქსის რიგებში ბურთაობს. როისის უიღბლო კარიერას კიდევ ერთი წაგებული ჩემპიონთალიგური ფინალი დაემატა.
ტურნირის ბომბარდირები ჰარი კეინი და კილიან მბაპე გახდნენ, რომლებმაც 2023-24 წლების სეზონში 8 გოლის გატანა მოახერხეს.
ევროპა ლიგა – გერმანული ზღაპრის არასასურველი დასასრული
2023–24 წლების სეზონის ევროპის ლიგა ჩემპიონთა ლიგაზე არანაკლებ საინტერესო გამოდგა. ფინალი დუბლინში, ავივას სტადიონზე გაიმართა – იტალიურმა ატალანტამ ბაიერ ლევერკუზენი ანგარიშით 3-0 დაამარცა და თავისი პირველი ევროპული ტიტული მოიპოვა. ატალანტა 1999 წლის შემდეგ (გამარჯვებული პარმა) პირველი იტალიური გუნდი გახდა, რომელმაც აღნიშნული ტურნირი მოიგო. მათმა ტრიუმფმა ლევერკუზენის წაუგებელი სეზონი დაასრულა და ტრიპლეტის მოგების შანსიც გააქრო.
ჩემპიონთა ლიგის მსგავსად, ევროპის ლიგის ფორმატიც შეიცვალა. ამასთან, ცვლილების გამო, ჩემპიონთა ლიგის ჯგუფური ეტაპიდან ვერცერთი კლუბი ვერ გადაინაცვლებს უეფას ევროპა ლიგაზე.
ტურნირის ბომბარდირი პიერ-ემერიკ ობამეიანგი გახდა, რომელმაც 10 გოლის გატანა მოახერხა. აღსანიშნავია, რომ გაბონელმა ლეგენდარულ ცენტრფორვარდს, რადამელ ფალკაოს გადაასწრო, რომელსაც ევროპა ლიგის ისტორიაში ყველაზე მეტი, 30 გოლი აქვს გატანილი. ახლა ამ სიას სათავეში 34 გოლით ობაეიანგი უდგას.
